Een kans van nul, vanuit de inhoud
Op 15 januari zei Mark Rutte in Buitenhof dat de VVD na de verkiezingen niet met de PVV zal samenwerken:
“Ik sluit uit dat wij gaan samenwerken met die partij. En dat is vanuit de inhoud.”
Door te zeggen dat de uitsluiting ‘vanuit de inhoud’ is, benadrukt Rutte dat er onoverbrugbare verschillen in standpunten zijn tussen PVV en VVD. Het meest onderscheidende punt van de PVV met vrijwel alle andere partijen is echter immigratie – juist het punt waarop VVD en PVV elkaar nog het meest naderen. Hoe belangrijker een kiezer Wilders’ immigratiepolitiek vindt, hoe kleiner de kans dat hij na dit interview nog naar de VVD overstapt.
Als Rutte had gezegd dat de uitsluiting op persoonlijke gronden is, namelijk omdat met Wilders niet is samen te werken of omdat deze niet deugt, zou hij het signaal afgegeven hebben dat niet de standpunten van Wilders het onoverkomelijke probleem zijn, maar diens karakter. Dan zou hij wellicht nog een deel van de kiezers los kunnen weken van de PVV. Namelijk het deel dat zich nog door strategische overwegingen laat leiden, zoals: nu iedereen de PVV uitsluit kan ik beter op een andere partij dan de PVV stemmen.
Wellicht is die laatste groep maar klein – een deel van de bevolking verlangt er vooral naar om de politiek een spreekwoordelijke middelvinger te tonen. In de woorden van Michael Moore (vóór 8 november jl): “Trump’s election is going to be the biggest ‘fuck you’ ever recorded in human history”. Nederlanders die een ‘fuck you’ willen laten horen, stemmen op de PVV, zeker nu Rutte heeft gezegd dat de inhoudelijke verschillen onoverkomelijk zijn. Op 15 maart zullen we zien hoe groot de ‘fuck you’ stem in Nederland is. Ik schat zo’n 44 zetels.
P.S.:
De partijcongressen van vorig weekend hebben geen ander licht doen schijnen op de campagnevaardigheden van de partijen en hun lijsttrekkers. Daarom geen aanpassing van mijn voorspelling van 28 november jl.: het wordt een tweestrijd tussen PVV en VVD, die ten koste zal gaan van vrijwel alle andere partijen. Zie deze link voor mijn voorspelling van de zetelverdeling, met een toelichting.